اگرچه نام نوروز در پهلوی آمده است با این‌همه از چگونگی پیدایش و آئین‌های آن در هیچ‌یک از نوشته‌های پهلوی سخنی به میان نیامده است! نه در اوستا از آن سخنی رفته است و نه در پارسی باستان! تنها در چند متن پهلوی، یک متن مانوی به پارسی میانه و متنی دیگر به سغدی واژۀ نوروز آمده است. به‌راستی همۀ آگاهی ما از نوروز و چگونگی آن از دورۀ اسلامی و نوشته‌های نویسندگان مسلمان به پارسی و عربی است. در این مقاله، نخست واژۀ نوروز در متن پارسی میانه مانوی M319 S.2 بررسی شده، سپس بر پایۀ دو متن پهلوی ماه فروردین روز خرداد و بندهشن و نیز متن عربی جاحظ در المحاسن و الاضداد آن‌چه که دربارۀ این آیین می‌توان به‌دست آورد بررسی شده است. متنهای پهلوی و مانوی، نویسه‌گردانی، آوانویسی و ترجمه شده‌اند و متن عربی، پس از آوردن متن اصلی، ترجمه شده است. سپس بر پایۀ دو متن پهلوی ماه فروردین روز خرداد و بندهشن و نیز متن عربی جاحظ در المحاسن و الاضداد آن‌چه که دربارۀ این آیین می‌توان به‌دست آورد بررسی شده است. متنهای پهلوی و مانوی، نویسه‌گردانی، آوانویسی و ترجمه شده‌اند و متن عربی، پس از آوردن متن اصلی، ترجمه شده و بررسی شده است و نه در پارسی باستان! تنها در چند متن پهلوی، یک متن مانوی به پارسی میانه و متنی دیگر به سغدی واژۀ نوروز آمده است. به‌راستی همۀ آگاهی ما از نوروز و چگونگی آن از دورۀ اسلامی و نوشته‌های نویسندگان مسلمان به پارسی و عربی است.که بررسی شده است.
بختیاری, آرمان, & سعیداوی, علی. (1402). نوروز (در دو متن پهلوی، یک متن مانوی و عربی). پژوهشنامه تمدن ایرانی, 5(2), 122-146. doi: 10.22103/jic.2024.22771.1282
MLA
آرمان بختیاری; علی سعیداوی. "نوروز (در دو متن پهلوی، یک متن مانوی و عربی)". پژوهشنامه تمدن ایرانی, 5, 2, 1402, 122-146. doi: 10.22103/jic.2024.22771.1282
HARVARD
بختیاری, آرمان, سعیداوی, علی. (1402). 'نوروز (در دو متن پهلوی، یک متن مانوی و عربی)', پژوهشنامه تمدن ایرانی, 5(2), pp. 122-146. doi: 10.22103/jic.2024.22771.1282
VANCOUVER
بختیاری, آرمان, سعیداوی, علی. نوروز (در دو متن پهلوی، یک متن مانوی و عربی). پژوهشنامه تمدن ایرانی, 1402; 5(2): 122-146. doi: 10.22103/jic.2024.22771.1282
)