مفهوم نبرد در اسطوره های ایران و بین النهرین با تاکید بر نقش برجسته های هخامنشی، آشوری و بابلی

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشیار گروه صنایع دستی دانشگاه هنر اصفهان

2 کارشناس ارشد دانشگاه هنر، دانشگاه اصفهان

چکیده

انسانها برای تداوم زندگی به شکار وابسته بوده اند ولی نقش شکار در تمدن آشور به نوعی متحول شده و به ابزاری در دست پادشاهان برای نمایش قدرت خود در قالب تصاویر شکار حیوانات قدرتمند یا صحنه های جنگ بدل گردیده است. یکی از موضوعاتی که در دوره هخامنشی در ایران به صورت نقش برجسته و یا مهر کار شده نبرد شاه با حیوان ترکیبی است. از سوی دیگر در تمدن عیلام باستان نیز این نقش به نحوی دیگر و در قالب داستان انوماالیش (Enumaleiš) و به صورت نقش برجسته اجرا شده است. با مطالعه ی تطبیقی میان اسطوره های آفرینش ایران باستان و بین النهرین می توان به مفهوم مشترک نبرد با شیر یا حیوانات ترکیبی در نقوش برجسته هخامنشی و بابلی پی برده، در این راستا، این پژوهش در نظر داشته با رویکردی تطبیقی در میان نقوش و اسطوره ها پژوهش نموده و با توجه به همسویی اسطوره­های ایران و بین النهرین این سئوال مطرح است که هدف از پی­ریزی این موضوع در هنر ایران و بین النهرین چه بوده است؟ روش تحقیق در این پژوهش توصیفی – تحلیلی و روش گردآوری مطالب کتابخانه­ای بوده است. از نتایج تحقیق چنین می­نماید که انگیزه هنرمندان در ایجاد این نقش برجسته­ها تبیین جهان پیرامون بر مبنای دگرگونی طبیعت، باروری، حاصلخیزی و برقراری آرامش بوده، نبرد شاه با حیوان ترکیبی، اسطوره نظم و بی­نظمی و تجدید آفرینش را می نمایاند و نشانی از اشتراک  و وحدت فکری تمدنهای همجوار در زمینه برخورد با طبیعت و برقراری نظم در آن بوده است.