بررسی وضعیت زنان حرم‌سرای شاهان صفوی از نگاه سیاحان اروپایی

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 استادیار گروه تاریخ دانشگاه لرستان

2 دانش‌آموخته کارشناس ارشد تاریخ ایران اسلامی دانشگاه لرستان

چکیده

با شکل‌گیری دولت صفوی و ایجاد ثبات و اقتداردر ایران، زمینه برقراری ارتباط میان ایران و سایر کشورهای اروپایی فراهم شد. در پی آن نمایندگان و سفرایی از این کشورها برای مقاصد مختلف روانه ایران شدند و شماری از آنها شرح سفر خود در ایران را به نگارش درآوردند. ازجمله مسائلی که سیاحان به آن پرداخته‌اند، زندگی درباری و حرم‌سرای شاهان صفوی است. در پژوهش حاضر تلاش شده است تا با استفاده از روش توصیفی-تحلیلی و با بهره‌گیری از منابع دست یکم،دیدگاه سیاحان اروپایی نسبت به زنان حرم‌سرای سلطنتی صفویان و قدرت و تأثیر حرم‌سرا در اداره امور مملکت بررسی شود. یافته‌های پژوهش بیانگر آن است که در درون حرم‌سرای صفویه آداب ‌و رسوم و قوانین خاصی حاکم بود و شاهان صفوی بر حرم‌سراهای خود نظارت کامل داشته و برای اداره‌ی آن نیروهای مختلفی را می‌گماشتند و تا زمانی که با قدرت بر آن نظارت داشتند جلوی نفوذ حرم‌سرا و دخالت آنان در امور گرفته می‌شد و با روش‌های  مختلف میزان جمعیت زنان و شاهزادگان و قدرت آنان را کنترل می‌کردند. اما اگر شاه از اقتدار کافی برخوردار نبود به راحتی تحت تأثیر قدرت زنان حرمسرا قرار گرفته و امور سلطنت را طبق خواسته آنها اداره می‌کرد.