بررسی عوامل تأثیرگذار بر امنیت راه‌ها در دوره ناصری از دیدگاه سفرنامه‌های خارجی

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 استادیار گروه ایرانشناسی،دانشکده علوم انسانی،دانشگاه میبد،میبد،ایران.

2 کارشناسی ارشد ایرانشناسی، کروه ایرانشناسی، دانشکده علوم انسانی، دانشگاه میبد، میبد، ایران.

10.22103/jic.2025.25567.1454

چکیده

راه‌های مواصلاتی از مهم‌ترین زمینه‌های ارتباطات مردم بین شهرها و مناطق در دوره قاجار محسوب می‌شد. امنیت این راه‌ها از جهت رفت و آمد بسیار مردم در قالب کاروان‌ها حائز اهمیت بود. سیاحان خارجی در دوره ناصری نیز به صورت متناوب به جهت تردد در مسیرهای مواصلاتی با سختی‌ها و نواقص این راه‌ها مواجه می-شدند و آن را در سفرنامه‌های خود بازتاب می‌داده‌اند. در این پژوهش به دنبال پاسخ به این سوال هستیم که چه عوامل اثرگذاری بر امنیت راه‌های عصر ناصری مورد توجه و نگارش سیاحان غربی قرار گرفته است. نگاشته حاضر براساس مطالعات کتابخانه‌ای و با رویکرد توصیفی-تحلیلی تدوین شده است. نگاه نقادانه همراه با ذکر جزئیات از سوی سیاحان غربی شناخت جامع‌تری از عوامل مخل امنیت در عصر ناصری در اختیار مخاطب قرار می‌دهد. همچنین یافته‌های پژوهش حاکی از آن است که عوامل تأثیرگذار بر امنیت راه‌ها در ابعاد عوامل طبیعی و غیر طبیعی قابل توجه سیاحان بوده است. عوارض طبیعی زمین، گردنه‌ها، شیب‌ها، تنوع جغرافیایی، کوهستانی بودن برخی مناطق، شرایط جوی از جنبه عوامل طبیعی و راهزنی و وجود حیوانات درنده و خطرناک از عوامل غیرطبیعی در فقدان امنیت راه‌ها در عصر ناصری مؤثر بوده است. همچنین یافته‌های پژوهش حاکی از آن است که عوامل تأثیرگذار بر امنیت راه‌ها در ابعاد عوامل طبیعی و غیر طبیعی قابل توجه سیاحان بوده است. عوارض طبیعی زمین، گردنه‌ها، شیب‌ها، تنوع جغرافیایی، کوهستانی بودن برخی مناطق، شرایط جوی از جنبه عوامل طبیعی و راهزنی و وجود حیوانات درنده و خطرناک از عوامل غیرطبیعی در فقدان امنیت راه‌ها در عصر ناصری مؤثر بوده است.

کلیدواژه‌ها