کارکرد لیمیا در میان زنان عصر صفوی

مقالات آماده انتشار

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

گروه تاریخ، واحد سنندج، دانشگاه آزاد اسلامی، سنندج، ایران

10.22103/jic.2025.24193.1372

چکیده

اعتقاد به لیمیا به عنوان یکی از زیر شاخه‌های علوم‌غریبه در طول تاریخ همواره وجود داشته و جایگاه ویژه‌ای در میراث فرهنگی جوامع به خود اختصاص داده این علم حتی تا امروز در عصر تجدد و پساتجدد به حیات خود ادامه داده است. زنان در طول تاریخ از بازیگران اصلی لیمیا بوده و با توجه به نقش تربیتی که داشتند، آن را به نسل بعد از خود انتقال داده‌اند. در جامعۀ عصر صفوی زنان جهت ایفای نقش اجتماعی خویش و برای رسیدن به اهداف و امیالشان به اقسام مختلف لیمیا به‌ویژه طلسم و تعویذ روی می‌آوردند. این پژوهش در پی یافتن پاسخ این پرسش است که: لیمیا چه کارکردی در میان زنان عصر صفوی داشته است و چه عواملی باعث روی آوردن زنان این عصر به لیمیا و لیمیاگران شده است؟

یافته‌های این پژوهش که با روش توصیفی- تحلیلی و بهره‌گیری از منابع کتابخانه‌ای انجام شد، نشان‌دهنده این امر بود که زنان عصر صفوی در امتداد جایگاه نقشی خود با یک رشته رویدادها و تجربه‌های متفاوت از تجربه مردان روبه رو بودند. زنان در قشربندی اجتماعی عصر صفوی، تحت تأثیر ارزش‌های هژمونیک نظام مردسالارانه قرار داشتند و موقعیت آنان در گرو انتساب به مردان بود. تمایز جنسیتی و رواج چند همسری در جامعۀ صفوی و کارکردهای همسری و مادری زنان در جایگاه نقشی زن، آنان را با بحران‌های فردی و اجتماعی مواجه می‌ساخت و چون راه‌حل‌های علمی، منطقی و متعارف در جهت برون رفت از آن‌ها نمی‌شناختند به امور خارق‌العاده از‌جمله لیمیا برای حل مسائل و مشکلات خود متوسل می‌شدند.

کلیدواژه‌ها

پژوهشنامه تمدن ایرانی

مقالات آماده انتشار، پذیرفته شده
انتشار آنلاین از تاریخ 13 دی 1403

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار