تقابل کردهای ایران با همدیگر در دوره شاه‌عباس اول (996- 1038 ه.ق)

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 گروه تاریخ و تمدن ملل اسلامی، واحدخوی، دانشگاه آزاد اسلامی، خوی، ایران

2 گروه تاریخ و تمدن ملل اسلامی،واحدخوی،دانشگاه آزاد اسلامی،خوی،ایران

3 گروه تاریخ، واحد ماکو، دانشگاه آزاد اسلامی، ماکو، ایران

چکیده

بررسی روابط ایلات و قبایل کرد با یکدیگر و با دولت مرکزی، از مباحث مهم تاریخ ایران در دوره اسلامی است. این مسئله در دوره صفویه، به‌ویژه در نواحی غربی ایران، به دلیل روابط خصمانه‌ای که با دولت عثمانی در جریان بود، از اهمیت بیشتری برخوردار است. در این مقاله، کنش گری طوایف و ایلات کُرد نژاد مناطق غربی ایران، در تحولات سیاسی دوره شاه‌عباس اول (996- 1038. ق) به روش تاریخی با رویکرد توصیفی مورد بررسی قرارگرفته است. از مباحث مهم مقاله حاضر، سیاست‌ها و علل درگیری‌های ایلات کُرد با یکدیگر در دوره شاه‌عباس اول، چگونه بوده است؟ می‌باشد. نتیجه پژوهش نشان می‌دهد در عصر شاه‌عباس اول، طوایف و قبایل کُرد ایران که قدرت و حاکمیت ایالات مناطق غربی ایران را در ولایات کُردستان، کرمانشاهان و آذربایجان در اختیار داشتند، از کنشگران اصلی سیاسی و نظامی در غرب کشور بودند. در این دوره، نوعی رابطه چند وجهی بین طوایف و ایلات کُرد به وجود آمده است که ضمن ایجاد ناآرامی‌ها در ایالت غربی ایران، درگیری‌های طایفه‌ای را نیز منجر شده است. کنشگران اصلی نزاع‌های طایفه‌ای و ایلی در مناطق کُردنشین در دوره شاه‌عباس اول طوایف و ایلات محمودی، دنبلی، برادوست، مکری، حکاری، اردلان، بلباس، اورامان‌ها و امرای بانه بودند که به دلایل متفاوت و متعدد با هم درگیر بودند. بر اساس نتایج این مقاله زورگویی، توسعه ‌طلبی قلمرو امرای کُرد، قدرت طلبی برخی قبایل کُرد، اختلافات داخلی و خوش‌خدمتی به حکومت مرکزی، جانب‌داری و سیاست‌های سیال دولتین صفوی و عثمانی، از مهم‌ترین علل درگیرهای ایلی و طوایفی کُردها در دوره شاه‌عباس اول بوده است.

کلیدواژه‌ها

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار